تحقیقات بازاریابی ، مجموعه روشها و فرآیندهای است که به کمک آن، اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیری در زمینه های مربوط به بازاریابی و فروش؛ فراهم و تحلیل می شود. به عبارت دیگر، تحقیقات بازاریابی، پلی است میان سازمان ها و گروه های هدف. بر مبنای تحقیقات بازاریابی، شرکتها می فهمند که مشتریان چه می خواهند؟ چه انتظاراتی دارند؟ چه نیازهای پاسخ داده نشده ای وجود دارد؟ نقاط ضعف و قوت رقبا چیست؟ فرمولاسیون بهینه محصول چیست؟ با چه قیمتی ، محصول عرضه گردد؟ و سوالاتی از این دست که همگی در حوزه تحقیقات بازاریابی، پاسخ داده می شوند. در واقع، تحقیقات بازاریابی، به مدیران کمک می کند تا عوامل موثر در تصمیم گیری های خود را بهتر بشناسند. این عوامل عموما عبارتند از :
- مشتریان بالقوه و بالفعل
- رقبا و فعالان بازار
- واسطه ها
- خرده فروشان
- نماینده ها و عمده فروشان
می توان از منظر دیگر؛ تحقیقات بازاریابی را به این شکل ، تعریف نمود : شناخت بهتر نگرش، رفتار و بازخورد مشتریان؛ رقبا و عوامل واسطه ای. تحقیقات بازاریابی با تحقیقات بازار، متفاوت است اگرچه فصل مشترک زیادی با یکدیگر دارند. تمرکز تحقیقات بازاریابی عمدتا بر موضوعات مرتبط با سازمان مانند رفتار مشتریان است اما در تحقیقات بازار، معمولا شاخص های کلان بازار مانند اندازه بازار سنجیده می شود. مهمترین موضوعات در تحقیقات بازاریابی عبارتند از :
- تحلیل رفتار مصرف کننده
- تحلیل نگرش مشتریان
- نگرش و بینش مشتریان نسبت به برند
- تحلیل رقابتی
- نقاط ضعف و قوت رقبا
- تحلیل محصول (تست محصول یا تست کانسپت)
- تحلیل اثربخشی تبلیغات
- استراتژی قیمت گذاری
- تحلیل کانال های واسطه ای و توزیع
همانطور که مشخص است، تحقیقات بازاریابی عموما بر موضوعاتی تمرکز دارد که مستقیما با عملکرد واحد بازاریابی در ارتباط است و کمتر به شاخص های کلان در بازار؛ توجه می کند. البته معمولا در پروژه های تحقیقاتی، ترکیبی از تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی ؛ ارائه و مورد استفاده قرار می گردد.
