رفتار مصرف کننده

تعریف:

 رفتار مصرف کننده یا Consumer Behavior، مطالعه ی عناصری است که بر تصمیمات خرید افراد تاثیر می گذارند. با استفاده از داده های به دست آمده از این مطالعه، می توان درک درستی از فرآیند تصمیم گیری و انتخاب محصولات توسط مصرف کنندگان به دست آورد که در تصمیم گیری های بازاریابی برای حفظ مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید تاثیرگذار است.

عوامل موثر بر رفتار مصرف کنندگان

3 عامل شخصی، اجتماعی و روان شناختی بر تصمیم خرید مشتریان تاثیرگذارند:

رفتار مصرف کننده : عوامل روان شناختی :

ادراک و انحصار برند: اغلب، تصور مصرف کنندگان از یک برند و نام تجاری برند بر نوع خرید آن ها تاثیرگذار است. برای مثال، برخی از افراد ترجیح می دهند لباسی با برند ورساچه یا لویی ویتون داشته باشند.
ادراک و تمایل به خرید بهترین محصول: ادراک محصول یا خدمات یک برند بعنوان بهترین محصول در میان رقبا از دیگر عناصر تاثیرگذار بر رفتار مصرف کننده است. مثلا اگر فردی معتقد است بهترین لپ تاپ های جهان متعلق به برند اپل است، احتمالا در خرید بعدی خود “مک” را خریداری می کند.
ادراکات و الگوهای فکری فردی: به دنبال نیاز به خرید یک محصول، الگوی فکری فرد در تعیین نوع محصول خریداری شده تاثیرگذار خواهد بود. مثلا برای انتخاب یک وعده غذایی، علاوه بر نیاز به خرید محصول به دلیل احساس گرسنگی، الگوی فکری فرد درمورد رژیمی بودن یا نبودن مواد غذایی در نوع خرید موثر است.

رفتار مصرف کننده : عوامل شخصی:

سن: افراد با گروه های سنی متفاوت، به سمت انواع مختلفی از محصولات جذب می شوند.
جنسیت: رفتار مصرف کننده بسته به جنسیت و جهت گیری جنسی متفاوت است. برخی از تحقیقات نشان داده اند که اغلب، در خانواده ها، زنان تصمیم گیرنده اصلی برای خرید هستند.
فرهنگ و پیشینه: عواملی مانند مذهب، ملیت و ارزش های فرهنگی در رفتار مصرف کنندگان نقش دارند.
عادات، علایق و سبک زندگی: معمولا عادات خرید مصرف کنندگان با علایق آن ها مرتبط هستند.

رفتار مصرف کننده : عوامل اجتماعی:

تعاملات در محیط جامعه محور: تمایل مصرف کنندگان به هماهنگی با دوستان، همسالان و همکاران در تصمیم گیری برای خریدشان تعیین کننده است.
سطح درآمد: سطح درآمد و الگوی خرید مصرف کنندگان با هم مرتبط هستند. افراد دارای درآمد کمتر، معمولا براساس نیازشان خرید می کنند در حالی که افراد با درآمد بالاتر، براساس خواسته هایشان عمل خرید را انجام می دهند.
شرایط زندگی: شرایط زندگی مانند مالکیت یا استیجاری بودن منزل و یا محل سکونت بر تصمیمات خرید مصرف کنندگان تاثیر می گذارد.
خانواده: اعضای خانواده تاثیر زیادی بر فرآیند خرید یکدیگر دارند. علاوه بر تاثیرگذاری والدین بر رفتار خرید خردسالان، فرزندان نیز بر رفتار خرید بزرگسالان تاثیرگذارند.

علاوه بر عوامل ذکر شده، دو عامل مکان خرید (آنلاین و حضوری بودن فروشگاه) و نحوه پرداخت (نقدی، اعتباری و اینترنتی)، بر رفتار مصرف کننده موثرند.

انواع رفتار خرید مصرف کننده: 

بطور کلی، 4 نوع اصلی رفتار مصرف کننده وجود دارد:

:Complex Buying Behavior

 رفتار پیچیده خرید، زمانی رخ می دهد که فرد محصولی گران قیمت و به ندرت خریداری می کند؛ مانند خانه یا ماشین. در این نوع از خرید، مصرف کنندگان به شدت درگیر پروسه خرید و تحقیق درمورد تفاوت های میان برندهای مختلف می شوند.

:Dissonance-Reducing Buying Behavior

این نوع از رفتار خرید زمانی اتفاق می افتد که فرد، به شدت درگیر خرید محصول است اما تشخیص دقیق تفاوت های میان برندهای مختلف دشوار است و مصرف کننده نگران است که بعد از انتخاب محصول، از خرید خود پشیمان شود. بهترین مثال برای فهم این مورد، خرید حلقه نامزدی است.

:Habitual Buying Behavior

رفتار خرید معمولی، مربوط به خریدهایی است که بطور منظم اتفاق می افتند اما مصرف کننده از نظر احساسی به برند خاصی وابسته نیست؛ مانند نان، شیر، تخم مرغ و… 

:Variety Seeking Buying Behavior

رفتار خرید تنوع طلب، توسط افرادی صورت می پذیرند که تمایل دارند محصولات جدید را امتحان کنند. این علاقه به تست محصولات جدید به علت عدم رضایت از خرید قبلی نیست؛ مانند خرید ادکلن با رایحه متفاوت یا خرید یک خمیردندان جدید.

Omnibus

تعریف: نظرسنجی Omnibus یک روش کمی کارآمد و و مقرون بصرفه برای…
مطالعه بیشتر
فهرست